Açıklanan enflasyon verileri tüm kesimlerde ciddi sorgulamalara neden oldu. Piyasada fiyat artışları yaşanırken nasıl oluyor da tek haneli enflasyonu bulabiliyoruz gibi birçok soru tüm sohbetlerin ana konusu diyebiliriz. Burada kısaca nasıl olduğunu paylaşacağım.
Ekonomik verileri hesaplarken ya da açıklarken bir takım hesaplamalar yapılır. Bu hesaplamalar mevcut koşullar içerisindeki veriler kaynak alınarak yapılır. Bu hesaplamaları cari açık, büyüme, ihracat, Gayrisafi Yurtiçi Hasıla gibi bir çok isimler duyuyoruz.
Tüm bu hesaplamaları yaparken mevcut durumun analiz edilebilmesi için bazı koşullar ya da bazı yıllar kıyaslanabilmesi ve doğru tespit yapılabilmesi adına referans alınır. Veriler açıklanırken de baz yıl hesabı ya da baz etkisi gibi kavramları duyarız. Peki nedir bu baz yıl ve baz etkisi?Bir yıla ya da döneme ait veri hesaplamasına mevcut durumun kıyaslanabilmesi için sabit tutulan döneme yada yıla Baz yıl /Baz Dönem denir. Baz Etkisi ise iki dönem arasında bir değişim hesaplanırken, değişime referans alınan dönemde normalden önemli ölçüde düşük veya yüksek bir gerçekleşme olması durumunda değişimin hesaplandığı döneme yansıyan etkiyi ifade etmektedir.
Örnek verirsek 2015 yılı Nisan ayı yıllık enflasyonu hesaplanırken, bir önceki senenin aynı ayı olan 2014 Nisan’ı verisine bakılacaktır. (Yani geçen sene bu zamanda neydi diye bakılır) Değişimi görmek için 2015 yılı Nisan ayı tüketici endeksinin 2014 yılı Nisan ayı tüketici endeksine göre yüzde değişimine bakılmaktadır. 2014 yılı Nisan ayında tüketici endeksi normal ortalamalara göre çok daha düşük bir oranda artmış ise, 2015 yılı Nisan ayında yıllık enflasyonu yükseltici bir baz etkisi görülecektir. Aynı şekilde 2016 yılı Kasım ayı enflasyonu hesaplanırken 2015 yılı Kasım ayına bakılacaktır. 2015 Kasım ayı ortalamalardan daha yüksek bir değişim göstermişse bu sefer de düşürücü/düşük baz etkisi görülecektir. İktisadi veriler hesaplanırken hangi yıl ya da verinin baz alındığı belirtilmektedir. İşte bizlerin bugün ekonomi verilerinde yaşadığımız konu da budur. Kıstas olarak aldığımız yıl bizim mevcut durumumuzu aydınlatacaktır.
İlk olarak tüketici fiyat endeksini görelim. Bu endekste Eylül 2019’da 418 maddeden 42 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 292 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 84 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşmiştir. Yıl ve ay bazında değişimleri göreceğimiz endekste son açıklanan veriler bir önceki yılın aynı dönemine göre kıyaslanmaktadır ve bu sebeple enflasyon tek haneye düşmüştür. Burada kritik başarı faktörü baz alınan yılın ekonomik durumu kısacası neyi neyle kıyaslamamız gerekliliğidir.
Diğer taraftan bunların ışığında TÜİK’in son açıklamalarını gözden geçirelim. Son tabloda başlıklar halinde harcama gruplarını ve değişim oranlarını görebiliriz.
Yukarıda bahsettiğim gibi bizler için önemli olan konu hangi yılları hangi ekonomik koşullar altında kıstas kabul ettiğimizdir. Ekonomik büyümemiz ve yatırım ortamının iyileşmesi için yapmamız gereken iktisadi olarak verileri doğru işlemek olacaktır. İktisat paranın mühendislik boyutudur. Doğru hesaplamalar önümüzü daha net görmemizi sağlayacaktır.
Bunu beğen:
Beğen Yükleniyor...
İlgili
Yusuf ŞEHİTOĞLU tarafından yayımlandı
1981 yılı İnegöl doğumluyum. Bilgi Üniversitesi İşletme Yönetimi Yüksek Lisansımı (MBA) gerçekleştirdim. Yüksek Linsans Yönetim, finans, Pazarlama ve Satış, Strateji ve İş geliştirme alanlarını kapsamaktadır. Uludağ Üniversitesi İktisat Bölümü mezunuyum. İlkokulu Gazipaşa ilk okulunda , sonrasında ise Turgutalp Anadolu Lisesinde okudum. Evli 2 çocuk babasıyım. İngilizce ve Almanca biliyorum.
Çocuk yaşlardan beri ticaretin içindeyim. Ailem 1948 yılında Yunanistan’dan önce İstanbul’a sonrasında ise maddi imkansızlıklardan ötürü İnegöl’e yerleşmiş , babam 60’lı yıllarda hayalindeki tavukçuluk işi ile ticaret hayatına atılmış. Sonrasında inşaat, ilaç, yem ve hayvancılık gibi alanlarda faaliyetlerini gösterirken benim de çalışmama gibi bir şansım olmadı. Simit, leblebi tozu, kırık yumurta satışı da ziyadesi ile yaptım Ayrıca İnşaatlarda kalıplardan çıkarılan çiviler tekrar toplanıp düzeltilip sağlam kalanları kullanılırdı. O iş de belirli bir ücret karşılığı benden sorulurdu
Sonrasında Üniversite dönemimde de çalıştım. Yaklaşık 3 yıl kadar AIESEC isminde bir derneğin Yönetim Kurulu üyeliğini yaptım . 200’e yakın ülkede faaliyetlerini sürdüren, mesai saatleriyle Uluslararası bir şirket gibi çalışan ve Hollanda Merkezinden şubelerine kadar herkesin öğrenci olduğu bir dernek. Ancak Türkiye ve Dünya’daki bir çok uluslararası ve ulusal şirketin partner olduğu bir dernek. Hem öğrencilerin yabancı ülkelerde iş tecrübesi kazanmasını sağlıyor hem de bulunduğu ülkedeki şehirlerde yer alan şubelerinde şirketlerle, derneklerle, Ticaret odalarıyla projeler gerçekleştiriyor. Bu sayede Bursa Sanayisindeki birçok kurum ve İstanbul’da birçok kurum ile işbirliğinde bulunma ve çalışma fırsatını yakaladım. BTSO, BUSİAD, TUSİAD, MÜSİAD, GESİAD, KALDER ve bunun gibi birçok kurum. Bu dönemlerde de ticari faaliyetlerim oldu.
AIESEC sonrasında Ekonomistler topluluğu ve ARI grubunda çalışmalarda bulundum. Aynı zamanda uluslararası ticaret alanında uzmanlığımı aldım. Akabinde bir dönemim Almanya’da hem eğitim hem de ticari çalışmalarla geçti. Sonrasında bir dönem Malta’da iş İngilizcesi uzmanlığım için bulundum ve sonrasında askere gittim.
2006 yılında askerlik dönüşünde çantamı aldım ve Çin’e mal getirmek için gittim. Döndüğümde Çin’den mal getirmeye başladım. Türkiye’deki birçok zincir markete, TV Satış kanallarına ve toptancılara ithalatını yaptığım ürünlerin satışını yapmaya başladım. Aynı zamanda uluslararası emtia piyasalarında da faaliyetlerim oldu. Demir, Şeker gibi…
Bugün inşaat , uluslararası ticaret , eğitim, danışmanlık ve takı alanlarında faaliyetlerimiz var.
İnşallah farklı sektörlerde de girişimlerimiz olacak.
İnşaat sektöründe konut ve işyeri projelerimizle yenilikçi, tüketici ihtiyaçlarına uyumlu ve ihtiyaçlarının farkındalığını sağlayan projeler gerçekleştiriyoruz. Uzun yıllara dayanan tecrübemiz ile müşterilerimize hizmet vermeye devam ediyoruz. Planlamamız ile birlikte inşaat hem inşaat alanında hem inşaat teknolojileri anlamında şehir dışında projeler gerçekleştirmeyi hedefliyoruz.
Eğitim ve danışmanlık alanların Learn ‘N Play markamızda çocuk gelişim merkezimizin faaliyetine başladık. Çocuk gelişim uzmanlarımızda iç sistemlerimizin oluşturduk. Önümüzdeki süreçte Franchise yoluyla zincirleştirmek istiyorum. Gelişim merkezimizde aynı zamanda yurtdışından ithal eğitici ve geliştirici oyuncak satışları yapılmaktadır. Aynı zamanda aile ve kişisel danışmanlık alanında faaliyetini sürdürmektedir. Bununla beraber Luzz Accessories markamızla yurtdışından getirdiğimiz takılarımızın satışını yapmaktayız. Bu alandaki çalışmamız daha çok online iş modeli olarak geliştirdiğimiz bir faaliyet alanımızdır.
İş hayatımız ile birlikte sivil toplum kuruluşlarındaki faaliyetlerim de devam etmektedir. Yaklaşık 18 senedir dernekçiliğin içerisindeyim. Bahsettiğim gibi AIESEC ile 19 yaşımda dernekçilik faaliyetim başladı. Aslında o biraz profesyönel çalışma alanıydı. Çünkü 19 yaşında ekibimizde 80-100 kişi çalışıyordu. Raporlama sistemlerinden bilançolarına, muhasebe proglamı Logo kullanımından projelendirmeye top yekün profesyonel bir çalışma alanıydı. AIESEC sonrasında ekonomistler topluluğu ve ARI grubunda dernekçilik faaliyetlerim sürdü. İnegöl’de dönüşümle birlikte Genç Müsiad’da 2 sene kadar görev yaptım. Sonrasında İnegöl Genç İşadamları Derneğinde 8 sene kadar faaliyetim oldu. 4 sene de Bursa Ticaret Sanayi Odası Genç Girişimciler Kurulu İcra Kurulunda görevim yaptım. 5 sene kadar da İnegöl Ticaret Sanayi Odası Meclis Üyeliğinde bulundum.
Tüm gönderileri Yusuf ŞEHİTOĞLU ile görüntüle
Yusuf ŞEHİTOĞLU 